Park Krajobrazowy Doliny Utraty i Raszynki? Ruszyła zbiórka podpisów

Po raz pierwszy o koncepcji wójt Michałowic napisała 1 kwietnia 2022 roku na swoim fejsbukowym profilu. Po części był to primaaprilisowy żart (Małgorzata Pachecka poinformowała, że ma już wszystkie zgody na utworzenie parku krajobrazowego), ale po części próba wysondowania pomysłu. Pod postem pojawiło się kilkadziesiąt komentarzy, w większości bardzo przychylnych, a on sam zebrał ponad 170 polubień.

„Post chociaż nieprzypadkowo opublikowany w prima aprillis to jednak przyniósł bardzo dużo informacji zwrotnych. Przede wszystkim pokazał, że jest w naszej społeczności wielka potrzeba zachowania naturalnych terenów zielonych dla celów publicznych. Większość tych terenów jest do pozyskania dla nas wszystkich. I to nie jest żart. Trzeba się do tego tylko przygotować finansowo i formalnie. Rozumiem, że mam Państwa poparcie w tym działaniu. Utworzenie takiego rodzaju ochrony chodzi za mną już od dłuższego czasu” – napisała wójt Pachecka.

Niecałe 3 miesiące później w Urzędzie Gminy Michałowice odbyła się konferencja naukowa poświęcona ochronie przyrody, gdzie analizowano skuteczność rozmaitych narzędzi prawnych dostępnych dla samorządów, w tym tworzenie parków krajobrazowych. Swoimi doświadczeniami dzielili się też samorządowcy. Andrzej Różycki, zastępca dyrektora Departamentu Polityki Ekologicznej, Geologii i Łowiectwa w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Mazowieckiego obiecał, że urząd będzie wspierał działania zmierzające do utworzenia parku krajobrazowego, jeśli będzie taka wola społeczności lokalnej. Dorota Zmarzlak, wójt położonej w sercu Kampinoskiego Parku Narodowego gminy Izabelin, mówiła, że mimo niedogodności prawnych i technicznych, które niesie za sobą sąsiedztwo parku, nie zamieniłaby ani jednego metra kwadratowego terenu parku na teren gminny, bo uważa, że Kampinoski Park Narodowy to najpiękniejsze, co gmina posiada. Michał Rudzki, burmistrz Karczewa, opowiadał z kolei o Mazowieckim Parku Krajobrazowym, przyciągającym mieszkańców aglomeracji warszawskiej szukających weekendowego wytchnienia.

Inicjatywę podchwycili aktywiści ze Społecznego Komitetu Ochrony Falent, walczącego o uratowanie przez zabudową deweloperską rezerwatu Stawy Raszyńskie, a także m.in. stowarzyszenie Za Pruszków! W weekend aktywiści zbierali w parku Potulickich w Pruszkowie podpisy pod obywatelskim projektem w sprawie utworzenia Parku Krajobrazowego Doliny Utraty i Raszynki.

– Park miałby objąć swoim zasięgiem obszary, na których ustanowione już są różne formy ochrony przyrody: Warszawski Obszar Chronionego Krajobrazu (WOCK), rezerwat Stawy Raszyńskie, park Potulickich, a także chcielibyśmy do niego włączyć park Tworkowski jako zabytek przyrody i architektury. Trzeba nad nimi rozpiąć wspólny parasol ochronny, żeby uchronić przed intensywną zabudową. Tutaj znajdują się liczne siedliska zwierząt i roślin, składające się na unikalny, w dużym stopniu dziki krajobraz – mówi Anna Gawryś, aktywistka ekologiczna. – Zbiórkę podpisów zaczęliśmy w Pruszkowie, ale podobne akcje zorganizujemy też w gminach Raszyn i Michałowice. Chodzi o to, żeby rady tych trzech gmin przyjęły uchwały intencyjne, które następnie przekazane zostaną do Sejmiku Województwa Mazowieckiego. Sejmik mógłby wtedy podjąć uchwałę o utworzeniu parku krajobrazowego na terenie trzech jednostek samorządowych. Wiemy, że w sejmiku jest duża przychylność dla naszego pomysłu.

Mapka pokazująca proponowany zasięg Parku Krajobrazowego Doliny Utraty i Raszynki

A jak mieszkańcy Pruszkowa reagowali na propozycję złożenia podpisów? – Bardzo pozytywnie, mówili, że nie chcą już nowych bloków w tej okolicy. Megablok zbudowany w rejonie ulicy Lipowej bardzo ludzi poruszył i pobudził do działania. Ochrona przyrody staje się dla mieszkańców Pruszkowa priorytetem – mówi Anna Gawryś. Tylko przez dwa dni uzbierano 280 podpisów.

Weekendową akcję w parku Potulickich wspierał Józef Pietrala, radny Młodzieżowego Sejmiku Województwa Mazowieckiego, mieszkaniec Pruszkowa, uczeń LXXXI LO im. Aleksandra Fredry w Warszawie. W młodzieżowym sejmiku jest przewodniczącym Komisji Edukacji. – Chciałbym, żeby nasz sejmik udzielił patronatu tej inicjatywie. Zależy nam na działaniach na rzecz ekologii, nasi radni jeżdżą na konferencje ekologiczne, chcemy działać na rzecz środowiska w szerszej skali. Pomysł utworzenia parku krajobrazowego jest bardzo pozytywny i wart poparcia, ta sprawa bezpośrednio dotyczy młodych ludzi – powiedział Józef Pietrala portalowi zpruszkowa.pl.

Jakie będą dalsze losy projektu obywatelskiej uchwały? – Za kilka miesięcy wejdzie pod obrady Rady Miasta Pruszkowa. Najlepiej na stacjonarnej sesji, kiedy mieszkańcy mogą przyjść i zabrać głos – mówi Arkadiusz Gębicz, prezes stowarzyszenia Za Pruszków! – Od radnych oczekujemy przede wszystkim jednogłośnego poparcia – dodaje Anna Gawryś.

Co dla terenów rzek Utraty i Raszynki oznaczałoby utworzenie parku krajobrazowego? Park krajobrazowy to łagodna forma ochrony, dopuszczająca zabudowę na jego terenie, ale tylko taką, która nie oddziałuje intensywnie na przyrodę (dlatego to skuteczny instrument pozwalający chronić tereny przed agresywną zabudową deweloperską). Dla parku ustanawia się plan ochrony, którego zapisy przekładają się potem na ustalenia miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego uchwalanych przez gminy. Co więcej, teren parku zostaje objęty opieką dyrekcji parków krajobrazowych, co pozwala zwiększyć intensywność działań ochronnych.

Akcja zbiórki podpisów pod obywatelskim projektem uchwały będzie w Pruszkowie kontynuowana. Warto śledzić informacje na uruchomionym właśnie fejsbukowym profilu Park Krajobrazowy dla Pruszkowa i Okolic.