Czy można wprowadzać psa na boisko w Parku Kościuszki?

"Temat został zauważony przez użytkowniczkę jednej z pruszkowskich grup. Zakazy, zakazy, zakazy... jak bumerang wraca temat możliwości przebywania z naszymi psami przykładowo w takich miejscach jak to oto boisko w pobliskim parku Kościuszki – pisze oburzona Internautka.

Boisko do gry w koszykówkę w Parku Kościuszki jest dobrze znane mieszkańcom centrum miasta. Ma utwardzone podłoże, jest ogrodzone wysoką siatką i można się na nie dostać tylko przez zamykaną furtkę. W sezonie wiosenno-letnim jest miejscem gier i zabaw dla dzieci i dorosłych. Jesienią i zimą - gdy robi się chłodniej i pogoda przestaje sprzyjać grze w koszykówkę - boisko budzi zainteresowanie opiekunów psów.

Tak jest i w tym sezonie. W ostatnim czasie można zauważyć, że na tym terenie pojawia się grupa osób ze swoimi czworonogami. Psy są spuszczane ze smyczy i bawią się swobodnie w ramach ogrodzonego terenu. Osoby korzystające w ten sposób z boiska podkreślają, że zawsze sprzątają po swoich pociechach.

Dlatego pojawienie się tabliczki z napisem „zakaz wprowadzania psów” wywołało niemałe z dziwienie. Poza wizerunkiem przekreślonego zwierzaka ktoś zamieścił na niej dopisek „Uchwała XLIII.445.2018 Rady Miasta Pruszkowa z dnia 01.03.2018 r.”.

„Ktoś” - nie wiadomo jednak kto. Z treści tabliczki nie wynika, że została umieszczona na polecenie Urzędu Miasta. Trytytkami do siatki mogła przymocować ją osoba nie lubiąca psów, lub osoba, której uczynienie z boiska „psiego placu zabaw” zwyczajnie przeszkadza.

Mimo, że autor tabliczki chciał powołać się na przepisy prawa, to uczynił to bardzo nieudolnie. Uchwała z 2018 r. dotyczyła „Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Pruszkowa”. Pierwszy problem z nią polega na tym, że przepisy w niej zawarte nie obowiązują. Uchwała została bowiem uchylona przez Wojewodę Mazowieckiego jako niezgodna z ustawami (pisaliśmy o tym tutaj). Aktualnymi zaś są obecnie przepisy wynikające z uchwały Rady Miasta Pruszkowa Nr XXV.262.2020 z dnia 25 czerwca 2020 r. w sprawie Regulaminu utrzymania czystości i porządku na terenie Miasta Pruszkowa*. 

Drugi problem z uchwałą z 2018 r. polega na tym, że nie ustanawiała ona zakazu wstępu z psami na boiska miejskie… Zakaz taki nie wynika też z nowej uchwały z 2020 r. W świetle prawa można wchodzić z psem na boisko. Takie zachowanie nie jest zagrożone karą.

Warto jednak przypomnieć jakie obowiązki mają właściciele psów w świetle obowiązujących obecnie przepisów. Opiekunowie psów zobowiązani są do:

• wyposażenia psa w obrożę trwale oznakowaną w sposób umożliwiający ustalenie jego właściciela lub opiekuna,
• prowadzenia psa na smyczy, jeżeli nie jest to wykluczone ze względu na jego stan zdrowia, wiek i cechy anatomiczne,
• wyprowadzania psów ras uznawanych za agresywne, w typie tych ras oraz psów mogących stanowić zagrożenie na smyczy i w kagańcu, wyłącznie przez osoby posiadające możliwość sprawowania bezpośredniej i skutecznej kontroli nad ich zachowaniem (obowiązek nakładania kagańca nie dotyczy psów, u których występują przeciwwskazania anatomiczne lub zdrowotne do jego stosowania, wykorzystywanych do celów specjalnych, psów przewodników oraz opiekunów osób niepełnosprawnych, psów do 4 miesiąca życia).

Nie wolno natomiast pozostawiać psa w przestrzeni publicznej bez nadzoru.

Za naruszenie takich obowiązków opiekun psa może zostać pociągnięty do odpowiedzialności wykroczeniowej. Strażnik miejski lub policjant może ukarać go grzywną (tzw. „mandatem”). W przypadku nie przyjęcia mandatu sprawa może zostać skierowana do sądu.

Wydaje się, że powieszenie tabliczki było „dziełem” osoby nie lubiącej psów. Trudno sobie wyobrazić by miejski urzędnik lub strażnik miejski przygotowałby materiał odsyłający do nieaktualnych przepisów, z których dodatkowo nie wynika zakaz wprowadzania psa na boisko.

Informacji o tabliczce towarzyszyła ożywiona dyskusja czy psy powinny być wprowadzane na boisko. Na gruncie społecznym (pozaprawnym) mieszkańcy Pruszkowa prezentowali w tej sprawie bardzo różne poglądy. Warto jednak podkreślić, że polski system prawny zasadniczo uniemożliwia radom miast ustanawiania zakazów wstępu z psami na jakąś część przestrzeni publicznej (np. do parków itp.). Stanowisko to jest potwierdzone orzecznictwem Naczelnego Sądu Administracyjnego, który wywodzi że:

wprowadzenie w regulaminie utrzymania czystości i porządku na terenie gminy zakazu wprowadzania zwierząt na dany teren jest środkiem nadmiernie ograniczającym swobodę poruszania się i przebywania w określonym miejscu, która przysługuje wszystkim obywatelom, w tym właścicielom zwierząt

(wyrok NSA z 20.06.2018 r., II OSK 3084/17, LEX nr 2521432).

Niezależnie od osobistych poglądów na temat miejsc dostępnych dla psów trzeba pamiętać, że zakazy i nakazy mogą wynikać tylko z przepisów prawa. Nie wynikają natomiast z tabliczek niewiadomego pochodzenia.

* Mazow. z 2020 r. poz. 8120; zm.: Mazow. z 2020 r. poz. 8322 oraz z 2021 r. poz. 1444.